W lipcu Ministerstwo Zdrowia przedstawiło dokument „Polityka Lekowa Państwa na lata 2018-2022”. Zaproponowano w nim m.in. możliwość wykonywania szczepień przez farmaceutów w aptekach.
Fot. AdobeStock
Minister argumentował rozszerzenie uprawnień aptekom koniecznością skrócenia kolejek w przychodniach – przekonywał, że farmaceuci, po odpowiednim przeszkoleniu, skutecznie zastąpią lekarzy. Pomysł wzbudził jednak wiele kontrowersji wśród pielęgniarek i lekarzy. Przede wszystkim obawiają się oni o bezpieczeństwo pacjentów.
Sprzeciw środowiska
Do propozycji Ministerstwa Zdrowia odniosły się m.in. pielęgniarki ze Stowarzyszenia Pielęgniarki Cyfrowe, które zdecydowanie sprzeciwiły się pomysłowi. Oceniają, że aby zdobyć uprawnienia do przeprowadzania szczepień trzeba skończyć studia pielęgniarskie. Przede wszystkim jednak, zwracają uwagę, że przed każdym szczepieniem, nawet tym najpowszechniejszym – na grypę, lekarz musi w gabinecie lekarskim przeprowadzić wywiad z pacjentem i dokładnie ocenić jego stan zdrowia. Przypadki powikłań po szczepieniach są dość rzadkie, niemniej jednak się zdarzają. Poza tym po szczepieniu pacjent powinien odczekać chwilę w placówce medycznej, tak, by w razie wystąpienia działań niepożądanych lekarz mógł szybko zareagować. Pielęgniarki przekonują, że przeszkolenie to za mało by farmaceuci byli w stanie właściwie zdiagnozować pacjenta i udzielić mu niezbędnej pomocy w krytycznej sytuacji. Z kolei Andrzej Cisło, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej, pomysł Ministerstwa podsumował krótko: „Nie ma akceptacji środowiska lekarskiego”.
Farmaceuci są na tak
Pomysł Ministerstwa Zdrowia wpisuje się w toczącą się w Europie debatę o szczepieniach. Kilka krajów rozważa obecnie wprowadzenie szczepień w aptekach, powołując się na przykłady Wielkiej Brytanii, Danii i Irlandii, w których taki system obowiązuje i przeszkoleni farmaceuci mogą wykonywać niektóre szczepienia ochronne, np. przeciw grypie czy pneumokokom.
W przeprowadzonym przez Irlandzki Związek Farmaceutyczny, badaniu, w 10-stopniowej skali, aż 99% respondentów oceniło ogólną satysfakcję z usługi świadczonej w aptece powyżej 8. Tyle samo (99%) badanych zadeklarowało chęć ponownego szczepienia w aptece. Pacjenci zwracali uwagę przede wszystkim na łatwy dostęp. Obecnie w Irlandii usługa szczepienia w aptece stanowi 10% ogólnej liczby szczepień i z roku na rok lawinowo wrasta.
Przykłady te przywołuje Związek Zawodowy Pracowników Farmacji (ZZPF), który przekonuje, że wykonywanie szczepień przez farmaceutów jest ogólnie przyjętym, uznanym światowym standardem. W wydanym oświadczeniu ZZPF wyraźnie podkreśla, że farmaceuci są dużą, najbardziej dostępną i bardzo dobrze wyszkoloną grupą zawodową, uważaną na całym świecie za jeden z kluczowych elementów podstawowej opieki zdrowotnej. Związek wskazuje też na realne problemy rynku zdrowia – brak lekarzy i pielęgniarek, cięcia środków na opiekę zdrowotną i starzenie się populacji. Rozszerzenie uprawnień farmaceutów usprawniłoby świadczenie usług medycznych i znacząco wpłynęło na obniżenie kosztów.
Na razie niestety nie wiadomo, kiedy nowe przepisy miałyby wejść w życie, ani jakie szczepienia byłyby nimi objęte.
Red. Luiza Piotrowicz
Źródła:
- www.gov.pl/zdrowie/dokument-polityka-lekowa-panstwa-w-konsultacji-publicznych data wejścia 20.10.2018 godz. 15.00
- www.pielegniarkicyfrowe.pl/2018/07/17/w-aptece-cie-zaszczepia-ale-sprzedazy-prezerwatywy-moga-odmowic-nowy-pomysl-ministra-zdrowia data wejścia 20.10.2018 godz. 15.00
- www.rynekaptek.pl/marketing-i-zarzadzanie/wiceprezes-nrl-kontestuje-pomysl-szczepien-wykonywanych-przez-farmaceutow,27003.html data wejścia 20.10.2018 godz. 15.00
- www.ipu.ie/home/flu-vaccination data wejścia 20.10.2018 godz. 15.00
- www.zzpf.org.pl/aktualnosci/42-zzpf-szczepienia-w-aptekach data wejścia 20.10.2018 godz. 15.00
PP-MCM-POL-0172/10/2018